หนึ่งในปัญหากวนใจของหลาย ๆ คนโดยเฉพาะวัยรุ่นที่อยู่ในช่วงฮอร์โมนพุ่งพล่าน นั่นก็คือ สิว นั่นเอง โดยเฉพาะ สิวหัวหนอง หรือสิวอักเสบหัวหนองที่สร้างความเจ็บปวดและความรำคาญบนผิวหน้า นอกจากนี้ถึงสิวหัวหนองนี้จะยุบแล้วก็ยังอุตส่าห์ทิ้งรอยสิวไว้ให้เราเจ็บใจเล่นอีกด้วย ในบทความนี้จะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับสิวหัวหนอง ตัวสร้างปัญหาอันดับต้น ๆ ของผิวหน้าว่าเกิดจากอะไร สิวหัวหนองรักษายังไง สิวหัวหนองบีบได้ไหม วิธีป้องกันไม่ให้เกิดสิวหัวหนอง รวมถึงคำถามยอดฮิตที่เกี่ยวข้องกับสิวหัวหนอง
สารบัญบทความ
- สิวหัวหนอง สิวอักเสบหัวหนองคืออะไร ?
- สิวหัวหนองเกิดจากอะไร ?
- บริเวณที่มักเกิดสิวหัวหนอง
- สิวหัวหนองรักษายังไง ?
- วิธีป้องกันไม่ให้เกิดสิวหัวหนอง
- คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับสิวหัวหนอง
สิวหัวหนอง สิวอักเสบหัวหนองคืออะไร ?
สิวหัวหนอง หรือสิวอักเสบหัวหนอง เป็นหนึ่งในกลุ่ม สิวอักเสบ ลักษณะของสิวหัวหนองจะเป็นตุ่มนูนแดงจากการอักเสบใต้ผิวหนัง และจะมีจุดขาว ๆ อยู่ในตุ่มนูนแดง จุดขาว ๆ นั่นคือหนองนั่นเอง ในบางรายมีลักษณะของสิวหัวหนองที่แตกต่างกันไป บางรายสิวหนองเม็ดเล็ก ๆ บางรายสิวหัวหนองเม็ดใหญ่ ในบางรายสิวหัวหนองขึ้นเต็มหน้าเลยก็มี ซึ่งสิวหัวหนองเป็นการอักเสบใต้ผิวหนังที่ไม่รุนแรง ไม่ได้ส่งผลอันตรายแก่ร่างกาย แต่ก็สร้างความเจ็บปวดบนผิวหนัง และทิ้งรอยสิวและหลุมสิวไว้เมื่อสิวหัวหนองยุบ ทำให้สูญเสียความมั่นใจในตนเองได้
สิวหัวหนองเกิดจากอะไร ?
แม้ว่าสิวหัวหนองจะมีลักษณะคล้ายกับสิวฮอร์โมน แต่สิวหนองเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียบริเวณใต้ผิวหนัง โดยสาเหตุของการติดเชื้อจาเกิดสิวหัวหนองสามารถแบ่งได้เป็น 2 สาเหตุหลัก ๆ ดังนี้
1.การพัฒนาจากสิวอุดตันสู่สิวหัวหนอง
หากสิวอุดตันถูกรบกวนด้วยการกด แคะ แกะ เกาก็จะมีโอกาสเสี่ยงที่จะติดเชื้อแบคทีเรีย ทำให้สิวอุดตันนั้นพัฒนากลายเป็นสิวหัวหนองได้ อ่านบทความ สิวอุดตัวคืออะไร พร้อมวิธีรักษาสิวอุดตัน เพิ่มเติมได้ที่นี่!
2.การอักเสบของรูขุมขน
โดยปกติแล้วบนผิวหนังเราจะมีเชื้อประจำถิ่นอยู่ในปริมาณหนึ่ง แต่เมื่อใดที่เกิดปัจจัยที่ทำให้เชื้อประจำถิ่นนั้นเกิดการแบ่งตัวมากกว่าปกติ ก็จะนำไปสู่อาการอักเสบเป็นสิวหัวหนองได้ เช่น การที่มีน้ำมันและไขมันคั่งค้างอยู่ในรูขุมขน ประกอบกับเซลล์ผิวที่ตายแล้วเป็นแหล่งอาหารชั้นดีของแบคทีเรีย จึงทำให้เชื้อประจำถิ่นสามารถแบ่งตัวได้มาก
หนองที่อยู่ในสิวหัวหนองเป็นผลมาจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายหรือเม็ดเลือดขาวถูกกระตุ้นโดยสิ่งแปลกปลอม หรือเชื้อแบคทีเรีย ทำให้เกิดการอักเสบเป็นหนองขึ้นมา ลักษณะของหนองจะอยู่ในรูปของเหลว สีขาวเหลือง มีความหนืดเล็กน้อย ประกอบไปด้วยเซลล์เม็ดเลือดแดงที่ตายแล้ว เชื้อแบคทีเรีย เนื้อเยื่อ
บริเวณที่มักเกิดสิวหัวหนอง
ที่ใดที่มีรูขุมขนก็สามารถเกิดสิวหัวหนองได้ทั้งนั้น โดยเฉพาะบริเวณที่มีต่อมไขมันมากอย่างเช่นผิวหน้า หน้าอก ลำคอ หลัง ไรผมซึ่งหากต่อมไขมันผลิตน้ำมันและไขมันมามากเกินความจำเป็น เมื่อรวมกับสิ่งสกปรก เซลล์ผิวที่ตายแล้ว ก็จะเป็นแหล่งอาหารชั้นดีให้กับเชื้อแบคทีเรีย เมื่อมีการติดเชื้อร่างกายก็ตอบสนองโดยการส่งเม็ดเลือดขาวออกมาจัดการ จึงทำให้เกิดการอักเสบและเกิดเป็นสิวหัวหนองนั่นเอง
- สิวหัวหนองที่ใบหน้า
บริเวณยอดฮิตที่มักเกิดสิวหัวหนองนั่นคือบนใบหน้านั่นเอง ไม่ว่าจะเป็นบริเวณหน้าผาก จมูก แก้ม คาง รอบปาก ก็เป็นบริเวณที่สิวหัวหนองชอบขึ้นทั้งนั้น เนื่องจากบนผิวหน้ามีต่อมไขมันอยู่เป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังเป็นจุดที่สัมผัสกับสิ่งสกปรกได้ง่ายมาก ไม่ว่าจะเป็นการอยู่ในที่ลมแรง หรือการเผลอเอามือไปสัมผัสหน้า การที่มีเหงื่อไคลย้อยบนหน้า แม้กระทั่งการสวมแมสก์เป็นประจำ ล้วนเป็นสิ่งที่กระตุ้นให้เกิดการหมักหมม อับชื้น เสี่ยงต่อการติดเชื้อมากขึ้น
- สิวหัวหนองที่หน้าอก
ที่หน้าอกเป็นอีกหนึ่งจุดที่มีต่อมไขมันมาก เมื่อต่อมไขมันสร้างน้ำมันออกมามากเกินความจำเป็น ประกอบกับเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ทำให้เกิดการอุดตัน ยิ่งไปกว่านั้นน้ำมันส่วนเกินและเซลล์ผิวที่ตายแล้วเป็นอาหารให้กับแบคทีเรีย จึงทำให้แบคทีเรียเพิ่มจำนวนมากขึ้นจนเกิดภาวะการติดเชื้อ เป็นสิวหัวหนองได้
- สิวหัวหนองบริเวณลำคอ
บริเวณลำคอเป็นอีกจุดที่มักจะเกิดการสะสมสิ่งสกปรกได้มาก ทั้งจากผมที่คลอเคลียบริเวณลำคอ เหงื่อไคลที่หมักหมม ก็สามารถทำให้เกิดการติดเชื้อเป็นสิวหัวหนองได้เช่นกัน
- สิวหัวหนองที่หลัง
สิวหัวหนองที่หลังมักเกิดจากการอุดตันจากไขมันและสิ่งสกปรกต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเหงื่อไคล เซลล์ผิวที่ตายแล้ว เชื้อโรค สิ่งสกปรกที่สะสมอยู่ตามเสื้อผ้า ผ้าห่ม ผ้าปูที่นอน เป็นต้น และสิ่งสกปรกเหล่านี้ก็สามารถทำให้เชื้อแบคทีเรียสามารถเจริญเติบโตได้รวดเร็ว ก่อให้เกิดการอักเสบเป็นสิวหัวหนองในที่สุด
- สิวหัวหนองตามไรผม
สิวหัวหนองตามไรผมมักเกิดจากการแพ้ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับเส้นผม ก่อให้เกิดรูขุมขนอุดตัน และเมื่อการอุดตันนี้เกิดการติดเชื้อก็จะนำไปสู่สิวหัวหนองได้ นอกจากนี้ยังอาจเกิดจากการสัมผัสกับสิ่งสกปรก หรือการหมักหมมจากเครื่องประดับ เช่น ที่คาดผม หมวก เป็นต้น
สิวหัวหนองรักษายังไง ?
วิธีรักษาสิวหัวหนองมีหลากหลายวิธี ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของการอักเสบของสิวหัวหนองว่ามากน้อยเพียงใด มีปริมาณมากหรือน้อยเพียงใด
- รักษาสิวหัวหนองด้วยการใช้ยาทาภายนอกเฉพาะที่
เป็นสิวหัวหนองใช้อะไรดี ? สำหรับยาทาภายนอกที่ใช้รักษาสิวหัวหนองมักจะเป็นตัวยาที่มีฤทธิ์ลดการอักเสบของสิว หรือไม่ก็มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการเกิดสิวหัวหนอง โดยตัวยาทาภายนอกเฉพาะที่ที่นิยมใช้รักษาสิวหัวหนองมีดังนี้
- คลินดามัยซิน (Clindamycin) มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่สิว
- เบนโซอิลเปอร์ออกไซด์ (Benzoyl Peroxide) มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่สิว และเพิ่มอัตราการผลัดเซลล์ผิว ปริมาณตัวยาเบนโซอิลเปอร์ออกไซด์ที่ใช้มักจะมีความเข้มข้นประมาณ 2.5-10% ควรเลือกใช้ความเข้มข้นที่เหมาะสมกับระดับความรุนแรงของสิวหัวหนอง เนื่องจากเบนโซอิลเปอร์ออกไซด์ในปริมาณสูงสามารถทำให้ผิวระคายเคือง ผิวแห้งและผิวลอกได้
- เรตินอยด์ (Retinoid) ช่วยลดความมันบนใบหน้าที่เป็นอีกหนึ่งในสาเหตุของการเกิดสิวหัวหนอง นอกจากนี้ยังช่วยผลัดเซลล์ผิวเก่าออกและลดรอยดำ แต่อย่างไรก็ตาม หากมีการใช้เรตินอยด์และเบนโซอิลเปอร์ออกไซด์ ไม่ควรใช้พร้อมกัน เนื่องจากจะทำให้เกิดการระคายเคือง
- กรดซาลิไซลิก (Salicylic Acid) มีฤทธิ์ช่วยลดการอักเสบและอาการบวมจากสิวหัวหนอง
ส่วนใหญ่ยารักษาสิวอักเสบแบบใช้ภายนอกมักจะมีผลข้างเคียงคือทำให้แสบผิว ระคายเคืองผิว ผิวแห้งและลอกเป็นขุย จึงควรระมัดระวังในการใช้ยา ใช้ในปริมาณน้อยหรือในปริมาณเหมาะสม
- รักษาสิวหัวหนองด้วยการรับประทานยารักษาสิว
ยารักษาสิวชนิดรับประทานมีทั้งกลุ่มยาปฏิชีวนะและยากลุ่มอนุพันธ์วิตามินเอ ซึ่งจะช่วยให้การอักเสบจากสิวหัวหนองลดลงเร็วขึ้น โดยเฉพาะยากลุ่มอนุพันธ์วิตามินเอที่ให้ผลในการรักษาสิวหัวหนองได้เป็นอย่างดี แต่มีผลข้างเคียงคือทำให้ผิวแห้ง ตาแห้ง ระคายเคืองง่าย
- รักษาสิวหัวหนองด้วยการปรับฮอร์โมน
สาเหตุหนึ่งของการเกิดสิวหัวหนองในวัยรุ่นมาจากฮอร์โมนนั่นเอง การรับประทานยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมจะช่วนปรับฮอร์โมนในร่างกายให้สมดุล ส่งผลให้การผลิตไขมันจากต่อมไขมันกลับมาเป็นปกติ
- รักษาสิวหัวหนองด้วยการใช้แผ่นดูดสิว
แผ่นดูดสิวสามารถดูดซับของเหลวหรือหนองที่อยู่ภายใต้ผิวหนัง ทำให้สิวแห้งและหายเร็วขึ้น นอกจากนี้ประโยชน์ของแผนแปะสิวช่วยป้องกันการติดเชื้อเพิ่มเติมจากสภาพแวดล้อมภายนอก ป้องกันการเผลอนำมือไปสัมผัสสิว แต่อย่างไรก็ตามแผ่นดูดสิวนี้เหมาะกับสิวหัวหนองที่เกิดการอักเสบบริเวณผิวหนังชั้นบนเท่านั้น และไม่ใช่วิธีการรักษาสิวหัวหนองหลัก อาจจำเป็นต้องมีการใช้ยาหรือการรักษาอื่นควบคู่กันไป
- รักษาสิวหัวหนองด้วยแสงและเลเซอร์
อีกทางเลือกในการรักษาสิวหัวหนอง สิวอักเสบที่ให้ผลดีคือการใช้แสงและเลเซอร์ในการรักษาสิวหัวหนอง ด้วยแสงเลเซอร์นี้จะสามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดสิวได้อย่างล้ำลึก ลดการอักเสบทำให้สิวยุบเร็วขึ้น นอกจากนี้ยังใช้เลเซอร์ในการรักาารอยสิว หลุมสิวหลังจากการรักษาสิวหัวหนองได้อีกด้วย แต่การรักษาด้วยวิธีนี้มีค่าใช้จ่ายสูง และต้องรักษาโดยแพทย์ผิวหนังผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
วิธีป้องกันไม่ให้เกิดสิวหัวหนอง
- รักษาความสะอาดใบหน้าและผิวหนัง
การทำความสะอาดใบหน้าและผิวหนังอย่างถูกวิธีเป็นวิธีป้องกันการเกิดสิวหัวหนองได้ค่อนข้างมาก หากใบหน้าสะอาดไม่มีสิ่งสกปรกอุดตันในรูขุมขนก็จะทำให้โอกาสเกิดสิวอักเสบหัวหนองนี้ลดลงได้ สำหรับใครที่มีการใช้ผลิตภัณฑ์ใด ๆ บนใบหน้า ไม่ว่าจะเป็นเครื่องสำอาง สกินแคร์ แม้กระทั่งครีมกันแดดต้องมีการใช้คลีนเซอร์หรือน้ำยาเช็ดเครื่องสำอางทำความสะอาดบริเวณที่มีการใช้ผลิตภัณฑ์ก่อนล้างหน้าปกติ เนื่องจากผลิตภัณฑ์เหล่านี้อาจทำให้เกิดการอุดตัน หนึ่งในสาเหตุของการเกิดสิวหัวหนองได้ การล้างหน้าสำหรับผู้ที่เป็นสิว ควรใช้โฟมล้างหน้าหรือเจลล้างหน้าสำหรับผู้ที่เป็นสิวโดยเฉพาะเป็นประจำทุกวัน
- ใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่ควบคุมความมันและเพิ่มความชุ่มชื้นบนใบหน้า
ใบหน้าที่มีความชุ่มชื้นอย่างพอดีจะช่วยลดโอกาสการเกิดสิวหัวหนองได้ จึงควรใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงที่สามารถเพิ่มความชุ่มชื้นและควบคุมความมันบนใบหน้า และควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่ก่อให้เกิดการอุดตันในรูขุมขนซึ่งเป็นหนึ่งในสาเหตุของการเกิดสิว
- ห้ามบีบ กด แคะ แกะ เกาสิวอุดตันและสิวหัวหนองเด็ดขาด !
สำหรับสิวอุดตันหากถูกกระตุ้นด้วยการกดสิว แกะสิว อาจไปเพิ่มโอกาสการติดเชื้อ ก่อให้เกิดการอักเสบกลายเป็นสิวหัวหนองขึ้นมาได้ และหากเป็นสิวหัวหนองอยู่แล้วห้ามบีบสิวเอง เพราะการบีบสิวหัวหนองไม่ได้ช่วยให้สิวยุบเร็วขึ้น นอกจากนี้ยังทำให้สิวอักเสบ อาจเกิดการติดเชื้อมากขึ้น ทำให้สิวหัวหนองใหญ่และรุนแรงกว่าเดิม
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับสิวหัวหนอง
สิวหัวหนอง หายเองได้ไหม ?
ตอบ สิวหัวหนองไม่สามารถหายได้เอง นอกจากนี้หากปล่อยให้สิวหัวหนองยุบไปเองอาจมีเชื้อแบคทีเรียหลงเหลืออยู่ เป็นสาเหตุให้เกิดสิวอักเสบหัวหนองซ้ำที่เดิมได้ ดังนั้นหากเกิดสิวหัวหนองควรเข้าปรึกษาแพทย์ และรับการรักษาอย่างถูกวิธี
สิวหัวหนองควรบีบไหม ?
ตอบ สิวหัวหนองห้ามบีบด้วยตนเอง เพราะเสี่ยงการเกิดเชื้อเพิ่มขึ้นจนทำให้สิวหัวหนองลุกลามและอักเสบมากขึ้น นอกจากนี้เมื่อสิวหัวหนองยุบแล้วยังทิ้งรอยดำจากสิวอีกด้วย
สรุป
สิวหัวหนองเป็นสิวอักเสบที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย โดยอาจเกิดจากการไปทำให้สิวอุดตันติดเชื้อ หรืออาจเกิดจากเชื้อประจำถิ่นบนผิวหนังเกิดเพิ่มจำนวนจนร่างกายเกิดปฏิกิริยาทำให้เกิดการอักเสบขึ้นก็ได้ โดยการรักษาสิวหัวหนองสามารถใช้ยาทาภายนอก ยารับประทาน รวมทั้งการรักษาด้วยเลเซอร์ และแผ่นดูดสิวได้ อย่างไรก็ตามการจะเลือกวิธีรักษาสิวหัวหนองอย่างไรนั้น ควรเข้าปรึกษาแพทย์เพื่อให้แพทย์ได้ตรวจและวางแผนการรักษาได้จึงจะดีที่สุด